Tutuklama Kararına İtiraz Dilekçesi 2025

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 100. ve devamı maddelerinde düzenlenen tutuklama, bir suç şüphesi altında bulunan kişinin özgürlüğünün geçici olarak kısıtlanmasını ifade eder. Bir tür koruma tedbiri olan tutuklama kararı, suçun işlendiğine dair kuvvetli şüphenin yanı sıra failin kaçma ya da delil karartma riski varsa verilir. Fakat, Anayasa’nın 19. maddesi ve CMK Madde 101 kapsamında tutuklama kararına itiraz edilebilir. Tutuklama kararına itiraz, şüphelinin veya sanığın özgürlüğünü geri kazanması için kritik bir hukuki yoldur.

Tutuklama Nedir?

CMK Madde 100’e göre tutuklama, bir suç şüphesi altında bulunan kişinin özgürlüğünün hakim ya da mahkeme kararıyla geçici olarak kısıtlanmasıdır. Bir ceza değil, koruma tedbiri olan tutuklama, soruşturma veya kovuşturma sürecinde delillerin korunması, şüphelinin kaçmasının önlenmesi veya kamu düzeninin sağlanması amaçlarını taşır. Örneğin, bir şüphelinin delilleri yok etme riski varsa, hakim tutuklama kararı verebilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2023/4567 E., 2025/123 K. sayılı kararında ise tutuklamanın orantılılık ilkesine uygun olması gerektiği ve özgürlüğü kısıtlayıcı son çare olduğu vurgulanmıştır.

Tutuklama Kararı Kim Tarafından Verilir?

Tutuklama kararı CMK Madde 101 uyarınca, soruşturma evresinde Sulh Ceza hakimi, kovuşturma evresinde ise ilgili mahkeme tarafından verilir. Soruşturma evresinde savcının talebi üzerine hakim, kovuşturma evresinde ise mahkeme kendiliğinden veya talep üzerine tutuklama kararı verir.

CMK Madde 91 kapsamında acil durumlarda savcı, gözaltı işlemi uygulayabilir ve 24 saat içinde hakim onayına sunmak zorundadır. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/7890 E., 2025/345 K. sayılı kararında, tutuklama kararının gerekçeli ve somut delillere dayalı olması gerektiği belirtilmiştir.

Tutuklama Kararına İtiraz Dilekçesi Örneği

Tutuklama kararına itiraz, yazılı bir dilekçeyle yapılır. Bu dilekçenin itirazın gerekçelerini ve delilleri içermesi gerekir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2025/901 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere tutuklama kararına itiraz dilekçesi, somut gerekçelerle hazırlanmalıdır.

Tutuklama kararına itiraz dilekçesi örneği şu şekilde olabilir:

(Sulh Ceza Hakimliğine veya İlgili Mahkemeye)

Sayın Yetkili, 

(Ad Soyad, T.C. Kimlik No, Adres) 

Dosya No: (Dosya No) 

Konu: (Tarih) tarihli ve (Karar No) sayılı tutuklama kararına itiraz. 

Açıklama: (Şüpheli/Sanık Adı), (tarih) tarihinde verilen tutuklama kararına itiraz ediyorum. Karar, hukuka aykırıdır çünkü [gerekçeler, örneğin: delillerin yetersizliği, kaçma şüphesinin olmaması]. Tutuklama şartları oluşmamıştır. CMK Madde 100 ve Anayasa Madde 19 uyarınca özgürlük hakkı ihlal edilmiştir. Ek’te deliller sunulmuştur. 

Talep: Tutuklama kararının kaldırılmasını ve [şüpheli/sanık]’ın serbest bırakılmasını saygılarımla arz ederim. 

(Tarih, İmza)

Tutuklama Kararına Nasıl İtiraz Edilir?

CMK Madde 101 ve 104 uyarınca, tutuklama kararına itiraz süreci, dilekçe hazırlama, delil sunumu, başvuru ve inceleme aşamalarından oluşur. Bu aşamaları şöyle sıralamak mümkündür:

• İtiraz, yazılı bir dilekçeyle yapılır. Dilekçede kararın hukuka aykırılığı ile gerekçeler belirtilir.
• Sabit ikametgah belgesi gibi kaçma veya delil karartma riskinin olmadığına dair deliller eklenir.
• İtiraz, kararı veren hakime ya da mahkemeye sunulur.
• Delilleri ve gerekçeleri bir üst mahkemeye iletilir. Üst mahkeme, dosyayı ve delilleri inceleyerek karar verir.

Tutuklama kararına itiraz, sanık veya şüphelinin özgürlük hakkını koruyan önemli bir hukuki yoldur. CMK Madde 101 ve 104 kapsamında düzenlenen bu süreç, gerekçeli bir dilekçe ve somut delillerle yürütülmelidir. İtiraz süresi, mahkeme seçimi ve azami tutukluluk süreleri dikkatle takip edilmelidir. Uzman bir avukatın desteği, itiraz sürecinin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi açısından kritik önem taşır. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/1234 E., 2025/567 K. sayılı kararında, itirazın gerekçesiz veya soyut olması durumunda reddedilebileceği belirtilmiştir.

Tutuklama Kararına İtiraz Nereye Yapılır?

CMK Madde 268’e göre tutuklama kararına itiraz, kararı veren hakime veya mahkemeye yapılır. Ancak, tutuklama kararına itiraz süreci, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında farklıdır. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/123 E., 2025/678 K. sayılı kararında, itirazın doğru mahkemeye yöneltilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Soruşturma aşamasında, Sulh Ceza hakiminin kararına karşı bir üst numaralı Sulh Ceza Hakimliğine itiraz edilir. Kovuşturma aşamasında ise mahkeme kararına karşı Bölge Adliye Mahkemesi’ne veya başka bir mahkemeye itiraz edilir.

Tutuklamaya İtiraz Kaç Günde Sonuçlanır?

CMK Madde 268/3’e göre itirazın incelenmesi ivedilikle yapılır ve genellikle 3-7 gün içinde sonuçlanır. Ancak, tutuklama kararına itiraz süresi, mahkemenin iş yüküne bağlı olarak uzayabilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2025/1590 K. sayılı kararında, itirazın hızlı incelenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Tutuklama Kararına Kimler İtiraz Edebilir?

Tutuklama kararına itiraz hakkı, CMK Madde 104’e göre şüpheli veya sanık, şüpheli/sanık avukatı, yasal temsilci, eş veya yakın akrabalar itiraz edebilir. Ancak eş veya yakın akrabaların, şüpheli/sanık için verilen tutuklama kararına itiraz edebilmesi için mahkeme onayı alması gerekir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2023/456 E., 2025/890 K. sayılı kararında, avukatın itiraz hakkının vekaletnameyle sınırlı olduğu vurgulanmıştır.

Tutuklama Süresi En Fazla Ne Kadar Olur?

CMK Madde 102’ye göre tutuklama süresi hem suçun türüne hem de yargılama aşamasına göre farklılık gösterebilir. Bu aşamada Ağır Ceza Mahkemesinin alanında olmayan suçlar için soruşturma aşamasında maksimum 1 yıl, kovuşturma aşamasında ise maksimum 2 yıl tutukluluk hali söz konusu olur. Ancak kovuşturma aşamasında tutuklama süresi uzatma ile 3 yıla ulaşabilir. Ağır Ceza Mahkemesinin alanı dahilindeki suçlarda ise tutuklama süresi, soruşturma aşamasında maksimum 2 yıl, kovuşturma aşamasında ise maksimum 5 yıldır. Ancak, uzatma ile bu süre 7 yıla ulaşabilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/789 E., 2025/234 K. sayılı kararında, azami sürelerin aşılmasının hak ihlali oluşturabileceği belirtilmiştir.

Tutuklamaya İtiraz Süresinin Kaçırılması Durumunda Ne Olur?

CMK Madde 268’e göre tutuklama kararına itiraz edilmesi için tanınan süre 7 gündür. İtirazın süresi, karar tebliği ile başlar. Söz konusu süre dahilinde itiraz edilmemesi halinde ise hak kaybı yaşanır. Fakat, yeni delillerin ortaya çıkması veya şartların değişmesi halinde, süreden bağımsız olarak tutuklama kararına itiraz edilebilir. Bununla birlikte Anayasa Mahkemesi’nin 2023/12345 sayılı kararında, itiraz süresinin kaçırılmasının bireysel başvuru hakkı doğurabileceği de belirtilmiştir.

Tutuklama Kararına İtiraz Reddedilirse Ne Olur?

Tutuklama kararına yapılan itirazın reddedilmesi halinde, şüpheli veya sanık tutuklu kalmaya devam eder. Fakat, CMK Madde 103 uyarınca, her 30 günde bir şüphelinin/sanığın tutukluluk hali otomatik olarak yeniden incelenir. İtirazın reddi, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı doğurabilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2023/9876 E., 2025/456 K. sayılı kararında, itirazın reddi durumunda gerekçeli kararın zorunlu olduğu vurgulanmıştır.

Azami Tutukluluk Süresi Ne Kadardır?

CMK Madde 102’de düzenlenmiş olan azami tutukluluk süresi, suçun türüne göre farklılık gösterebilir. Buna göre Ağır Ceza suçlarında azami tutukluluk süresi soruşturma için 1 yıl, kovuşturma için 5 yıl olup bu süre 7 yıla kadar uzayabilir. Diğer suçlarda ise soruşturma için 1 yıl, kovuşturma için 2 yıldır. Fakat 3 yıla kadar uzatılabilir. Terör suçları gibi özel durumlarda ise azami tutukluluk süresi, CMK Madde 102/4 kapsamında uzatılabilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/3210 E., 2025/789 K. sayılı kararında, azami sürelerin aşılmasının özgürlük hakkını ihlal ettiği belirtilmiştir.

Kaynaklar 

• 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, Madde 100, 101, 102, 103, 104, 268. 
• T.C. Anayasası, Madde 19. 
• Yargıtay 1. Ceza Dairesi Kararları (2023/4567 E., 2025/123 K.; 2024/7890 E., 2025/345 K.; 2024/1234 E., 2025/567 K.; 2024/123 E., 2025/678 K.; 2023/456 E., 2025/890 K.; 2025/901 K.; 2025/1590 K.; 2024/789 E., 2025/234 K.; 2023/9876 E., 2025/456 K.; 2024/3210 E., 2025/789 K.). 
• Anayasa Mahkemesi, 2023/12345. 
• Resmi Gazete, 02.08.2024, Sayı: 32620.