Tekerrür Nedir?
Tekerrür nedir? sorusuna en net cevap olarak suçun tekrar etmesi denebilir. Cezası kesinleşen bir suçtan sonra ikinci bir kez daha suç işlenmesi halinde tekerrür söz konusu olur. Burada önemli olan nokta ilk işlenen suçun cezasının kesinleşmesidir. Türk Ceza Kanunu’nun 58. maddesinde düzenlenmiş olan tekerrür, ikinci kez suç işleyen kişinin ilk kez suç işleyen kişiye göre daha ağır yaptırımla karşılaşmasını sağlıyor.
İçindekiler
Tekerrürün Amacı ve Hukuki Niteliği
Tekerrürün hukuki niteliği değişiklik gösteriyor. Bazı hukuk sistemlerinde tekerrürün amacı maddi bir ceza hukuku kurumu olarak görüldüğü için cezayı artıran neden şeklinde düzenlenir. Bazı hukuk sistemlerinde ise tekerrür infaz hukuku kurumu şeklinde görülür ve cezanın infaz süresini etkileyen bir neden olarak düzenlenir.
İnfaz hukuku kurumu da maddi ceza hukuku kurumu da tekerrür hükümlerini hükümlünün özgürlüğünü kısıtlayacak şekilde düzenler. Ülkemizdeki hukuk sisteminde tekerrür, infaz hukuku kurumudur. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 58. maddesinde düzenlenen tekerrür, önemli bir güvenlik tedbiridir. Tekerrürün güvenlik tedbiri olması ve infaz hukuku kurumu olması bir takım hukuki neticeler yaratıyor.
Tekerrür Hükümlerinin Uygulanabilmesi İçin Gerekli Koşullar
Kişinin kesinleşmiş bir suçu olması halinde ikinci kez daha suç işlemesi tekerrürü doğurur. Fakat yargılanan birinin iki kere suç işlemesi tekerrür hükümlerinin uygulanması adına yeterli değildir. Tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için belli koşulların oluşması gerekiyor.
İlk cezanın infaz edilmiş olması tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için gerekli görülmüyor. Burada önemli olan ilk mahkumiyetin kesinleşmesidir. Mahkumiyeti kesinleşen kişinin cezaevinde yatması ya da cezanın infazını gerçekleştirmesi şart değildir. Özetlemek gerekirse ilk cezanın mahkumiyeti kesinleştikten sonra infaz aşamasının önemi yoktur.
Kesinleşmiş Bir Ceza Mahkumiyetinin Bulunması
Hükümlü bir kişiye, tekerrür hükümlerinin uygulanması için ilk işlediği suçun kesinleşmiş olması gerektiğini belirtmiştik. İlk suçun ceza yaptırımı adli para cezası veya hapis cezası olabilir. İlk işlenen suç ve ceza yaptırımı ne olursa olsun bu durumun kesinleşmesinden sonra yeniden bir suç işlenmesi tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için gerekli bir koşuldur.
Bir cezanın kesinleşmesi için yerel mahkeme tarafından verilen kararın temyiz veya istinaf aşamasını da tamamlamış olması önemlidir. İstinaf veya temyiz edilen kararlar karşısında kanun yolları tükenir. Dolayısıyla kanun yollarını tüketerek kesinleşen cezadan sonra tekrar suç işlenmesi durumunda tekerrür hükümleri uygulanır.
Tekerrüre İlişkin Hükümlerin Uygulanamayacağı Haller
Tekerrüre ilişkin hükümlerin uygulanamayacağı bazı haller vardır. Bu haller şu şekilde sıralanabilir:
- İlk suçunu 18 yaşından küçükken işleyen hükümlü ikinci suçu 18 yaşından sonra işlerse tekerrür hükümleri uygulanmaz.
- Genel af, mahkumiyetin hukuki sonuçlarını ortadan kaldırır. Bu yüzden genel affa uğrayan mahkumlarda tekerrür uygulanmaz.
- Ceza ertelemesinde, deneme süresini iyi halle geçiren mahkumlarda infaz kabul edilir. Bu süre içerisinde ikinci bir kez suç işlenmesi halinde tekerrür hükümleri uygulanır. Fakat bu süreyi suç işlemeden geçiren hükümlü deneme süresi bitince ikinci kez suç işlese bile tekerrür hükümleri uygulanmaz.
- Kabahatler tekerrüre esas alınmaz.
- Suç konusu olan eylemin daha sonra suç olmaktan çıkması durumunda tekerrür hükümleri uygulanmaz.
- Kasten öldürme, yaralama, uyuşturucu, dolandırıcılık gibi suçlarla yabancı mahkemelerde verilen hükümler suçta tekerrüre esas alınmaz.
- Askeri suçlar ve kasten işlenen suçlarda tekerrür hükümleri uygulanmaz.
Bütün bu hallere ek olarak güvenlik tedbirleri, tazyik hapsi, disiplin cezaları, adli para cezaları ve seçenek yaptırımlar tekerrür uygulamasına esas değildir. Dava zaman aşımı, uzlaşma ve ön ödeme durumlarında da sanık bir cezaya mahkum olmadığı için tekerrür uygulanmaz.
Suçta Tekerrürün Uygulanması
Suçta tekerrürün uygulanmasında kullanılan infaz rejimi mükerrirlere özgü infaz rejimidir. Bu uygulanan rejimle ceza, tekerrüre esas alınan cezanın ve koşullu salıverme süresinin en ağırından fazla olmamalı.
Suçta tekerrür uygulamasına örnek vermek gerekirse; işlenen bir suç nedeniyle 6 ay hapis cezası alan bir kişinin daha sonra işlediği bir suç nedeniyle de 6 yıl cezaya mahkum edilmiş olması tekerrür hükümlerini gerektirir.
Burada kişinin tekerrür ile ilgili tüm koşulların oluştuğu varsayılırsa cezasının 2/3’ü olan 4 yılı yattıktan sonra koşullu serbest kalma hakkı verilir. Eğer suçun tekerrür uygulaması olmasaydı 6 yıl cezaya mahkum olan kişinin 3 yıl cezaevinde yatması yeterli olacaktı.
Seçimlik Cezalarda Hapis Cezasına Hükmetme Zorunluluğu
İşlenen bazı suçlarda hakimin takdir yetkisi bulunduğu için adli para cezası ya da hapis cezası uygulanabiliyor. Burada seçme hakkı hakimindir. Fakat suçta tekerrür durumunda hakim adli para cezası hükmü vereme seçeneği bulunmuyor. Tekerrür suçlarda hapis cezası vermek zorunludur.
Türk Ceza Kanunu’nun 58/3 hükmü gereği hapis cezası alan mükerrerin bu cezayı adli paraya çeviremeyeceği de net olarak hüküm altına alınmıştır. Tekerrür durumunda mükerrerin mutlaka hükmedilen hapis cezasını yatması gerekiyor.
Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejimi Nedir?
Tekerrür durumunda uygulanacak infaz hükümlerine mükerrire özgü infaz rejimi denir. Özel bir infaz rejimi ile cezalarını çeken mükerrirlere adli para cezası hükmedilemez. Tekrar eden bir suçu içerdiği için mükerrerin cezaevinde daha uzun süre kalmasını sağlayacak şekilde özel bir infaz rejimi geliştirilmiştir.
Sanık birden fazla süreli cezaya mahkum olursa 32 yıldan daha uzun süre infaz kurumunda kalmaz. Müebbet alıp 33 yılını iyi halli geçiren ve tekerrüre düşen kişi şartlı salıvermeden yararlanabilir. Ağırlaştırılmış müebbette 39 yıl yatan mükerrir için şartlı salıverme uygulanır.
Suçta Tekerrür Halinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Suçta tekerrürün uygulanması, şartların gerçekleşmesi ve sonuçları farklılık gösterir. Bu farklılığa neden olan en temel faktörler ise tekerrüre ilişkin hükümlerdir. Suçta tekerrür hükümleri uygulandığında ilk suçu olan kişiye göre şartlar daha ağırlaştırılmış oluyor.
Tekerrür hükümleri uygulandığında hükümlünün özgürlüğü normal şartlara göre daha fazla kısıtlanıyor. Kişi hürriyeti söz konusu olduğu için suçta tekerrür durumlarında dikkatli ve profesyonel davranmak gerekiyor. Bu nedenle deneyimli ve bilgili ceza avukatlarından yardım almak her zaman daha yararlı olacaktır.
Sonuç
Dava takip hizmeti ve hukuki danışmanlık veren Sinan Eroğlu Hukuk ve Danışmanlık Bürosu tekerrür suçlarda da özgürlük haklarını koruyor. Tekerrür hükümlerini gerektiren durumlarda mükerrirler hukuki zemine uygun müdafa ediliyor. Şirketlere ve kişilere hukuki danışmanlık veren büro, yılların tecrübesi ve bilgi birikimi ile faaliyet yürütüyor. Benzer davalardaki başarılarıyla mükerrirlerin takdirini kazanıyorlar.
Suçta tekerrür gerektiren durumlar, tekerrür infaz rejimi, süreç ve adli prodesür hakkında merak ettiğiniz tüm sorulara cevap bulabilirsiniz. Süreci sizin adınıza yöneterek hakkınızı savunuyorlar.
Danışmanlık ve hizmet almak için hemen bizlerle İLETİŞİME GEÇİN
