Kadına Verilen Nafaka Ne Zaman Kesilir?

Türkiye’de nafaka, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 175. ve devamı maddelerinde düzenlenen nafaka, boşanma sonrası eşlerden birinin diğerine veya çocuklara maddi destek sağlamak amacıyla ödediği düzenli paradır. Özellikle kadına verilen nafakanın, yoksulluk nafakası, iştirak nafakası ve yardım nafakası gibi türleri vardır. Kadına verilen nafaka türleri, farklı koşullarda bağlanır ve sona erer. Son yıllarda mevcut ekonomik koşullar ve izlenen sosyal politikalar nedeniyle nafaka süreleri ve iptal koşulları sıkça tartışılır. Yargıtay kararları ise bu konuda yol göstericidir.

Boşanmada Eşe Ödenen Nafaka Ne Zaman Sona Erer?

Boşanmada eşe ödenen nafaka, genellikle yoksulluk nafakası olarak bağlanır ve TMK Madde 175’e göre, boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek eş lehine hükmedilir. Yeniden evlenme, evlenme olmaksızın evli gibi yaşama, yoksulluğun ortadan kalkması ve ölüm durumlarında sona eren nafaka, mahkeme kararı ile de sonlandırılabilir. Nafakayı sonlandıran durumlar ve detayları şöyle sıralanır:

• TMK Madde 157 uyarınca nafaka alan eşin evlenmesiyle nafaka kendiliğinden kalkar.
• TMK Madde 176 uyarınca nafaka alan eşin, fiilen evli gibi bir başkasıyla yaşaması durumunda mahkeme kararıyla nafaka kaldırılır.
• Nafaka alan eşin ekonomik durumunun iyileşmesi halinde nafaka iptal edilebilir.
• Nafaka alan veya ödeyen eşin ölümüyle nafaka sona erer.
• Nafakanın kaldırılması için dava açılarak mahkemece iptal edilebilir.

Nafaka Türleri

Türkiye’de nafakayı, Türk Medeni kanunu (TMK) kapsamında şu şekilde açıklamak mümkündür:

• Yoksulluk nafakası TMK Madde 175’e göre boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek eşe bağlanır. Süresiz veya süreli olabilir.
• İştirak nafakası TMK Madde 182’ye göre ortak çocukların bakım ve eğitimi için ödenir. Bu nafaka türü çocukların reşit olmasıyla sona erer, ancak eğitim devam ederse uzatılabilir.
• Tedbir nafakası TMK Madde 169’a göre boşanma davası sürecinde geçici olarak bağlanır. Dolayısıyla dava sona erdiğinde biter.
• Yardım nafakası TMK Madde 364’e göre akrabalık ilişkisi nedeniyle bağlanır.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2024/7890 E., 2025/345 K. sayılı kararında, nafaka türlerinin amaçlarına uygun bağlanması gerektiği vurgulanmıştır.

Nafaka Ne Zaman Kesilir?

Nafaka, evlenme, fiili birliktelik, yoksulluk durumunun sonlanması, ölüm, mahkeme kararı ve süre sonu gerekçeleri ile kesilebilir. “Kadına verilen nafaka ne zaman kesilir?” sorusuna ise farklı bir yanıt vermek mümkün değildir. Çünkü nafakanın kesilmesine neden olan gerekçeler hem erkek hem de kadınlar için geçerlidir. 

En sık rastlanan nafaka kesilmesi sebeplerinden biri nafaka alan eşin bir başkası ile resmi nikahla evlenmesidir. TMK Madde 157’ye göre, yeniden evlenme, nafakasının kesilmesine neden olur. TMK Madde 176’ya göre fiili birliktelik başka bir ifadeyle aynı evde bir başkası ile evli gibi yaşama durumunda mahkeme kararı ile nafaka sonlandırılır.

Nafaka alan eşin, düzenli gelire sahip olması dolayısıyla ekonomik durumunun düzelmesi sonucunda nafaka kesilir. Taraflardan birinin ölümü de sık rastlanan nafaka kesilmesi sebepleri arasındadır. Tüm bunların yanı sıra nafaka kaldırma davası sonucunda mahkeme kararı ile de nafaka kesilebilir. Öte yandan süreli olarak bağlanan nafaka, söz konusu süre dolduğunda otomatik olarak kesilir. 

Kadın Hangi Durumlarda Nafaka Alamaz?

Kadının nafaka almasına engel olan durumlar, yoksulluğa düşmeme, kusur durumu, evli gibi yaşama ve gelir durumu olarak sıralanabilir. Örneğin, kadının düzenli geliri varsa ve boşanma sonrasında ekonomik bağımsızlığını sürdürebilecek ise nafaka alamaz. Kadının boşanmada tamamen kusurlu olması hallerinde de nafaka bağlanmaz. 

TMK Madde 175’e göre kadının tam kusurlu olduğu durumlar zina veya terk etmedir. Kadının başka biriyle fiili birliktelik kurması da nafaka almasına engel olur. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2024/123 E., 2025/678 K. sayılı kararında da tamamen kusurlu eşe nafaka bağlanamayacağı hükme bağlanmıştır. Bunların yanı sıra kadın, miras, malvarlığı veya iş geliriyle yoksulluktan kurtulursa nafaka bağlanmaz. Dolayısıyla evlilik sona erdiğinde her koşulda erkeğin kadına nafaka ödemesi gibi bir durum söz konusu değildir. Ancak, ortak çocuklar varsa bu çocukların eğitim ve bakım masrafları için iştirak nafakası bağlanır. İştirak nafakası ise çocuklar 18 yaşını doldurması ile birlikte sona erer.

Nafaka Hangi Hallerde İptal Edilir?

Boşandıktan sonra kadına verilen nafaka veya erkeğe verilen nafaka, bazı durumlarda iptal edilir. Bunlar, yoksulluğun ortadan kalkması, haysiyetsiz yaşam sürme, evli gibi yaşama ve mahkeme kararıdır. Nafaka alan eş, ekonomik durumunu düzelttiğinde veya bir başkası ile fiilen birlikte olduğunda nafaka iptal edilir. Ancak fiili birlikteliğin mahkemece tespit edilmesi gerekir. Dolayısıyla söylentiler, nafaka iptaline neden olmaz.

TMK Madde 176 uyarınca nafaka alan eşin genel ahlak normlarına uygun olmayan bir yaşam tarzı benimsemesi de nafakanın iptal edilmesine neden olur. Ayrıca, nafakayı ödeyen eşin ekonomik durumunun bozulması ya da nafakanın gereksiz hale gelmesi sonucunda da nafaka mahkeme kararı ile kaldırılabilir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2023/456 E., 2025/890 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere nafaka iptal davasının somut delillere dayanması gerekir.

Çalışmayan Kadına Nafaka Ne Zamana Kadar Ödenir?

Çalışmayan kadına bağlanan nafaka, yoksulluk nafakası olarak adlandırılır. TMK Madde 175’e göre yoksulluk nafakası, süreli ya da süresiz olabilir. Süresiz bağlanan nafaka, taraflardan biri öldüğünde veya nafakanın iptaline neden olacak durumlar meydana geldiğinde sona erer. Süreli olarak bağlanan nafaka ise mahkeme tarafından belirlenen süre sona erdiğinde otomatik olarak kesilir. 

Yoksulluk nafakasından bağımsız olarak “Kadına nafaka kaç yıl ödenir?” sorusuna da net bir yanıt vermek mümkün değildir. Ancak bu soruya nafakanın iptaline neden olan haller ile yanıt verilebilir. Dolayısıyla kadına bağlanan süresiz nafaka, yeniden resmi nikah ile evlenme, ekonomik bağımsızlık elde etme, başkasıyla fiili birliktelik yaşadığının tespit edilmesi ve ölüm hallerinde sona erer. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2024/789 E., 2025/234 K. sayılı kararında, çalışmayan kadının nafakasının yoksulluğu devam ettiği sürece ödeneceği vurgulanmıştır.

Kadına Verilen Nafaka Ne Kadardır?

TMK Madde 175’e göre nafaka miktarı, tarafların ekonomik durumu, yaşam standardı ve ihtiyaçlarına göre mahkemece belirlenir. Ayrıca nafaka hesaplanırken asgari ücret ve enflasyon oranları da dikkate alınır. Dolayısıyla her nafaka, aynı düzeyde olmayabilir. İştirak nafakası belirlenirken ek olarak çocukların bakım masrafları da göz önünde bulundurulur. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2023/9876 E., 2025/456 K. sayılı kararında da nafaka miktarının orantılı ve adil olması gerektiği belirtilmiştir. 

Nafaka miktarının belirlenmesi ile ilgili bazı Yargıtay kararları şunlardır:

• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2014/7661 E., 2014/14963 K. kararına göre nafaka miktarı, çocuğun ihtiyaçları ile anne ve babanın yaşam koşulları ve ekonomik güçleri dikkate alınarak belirlenir. Eğitim ve sağlık giderlerinin artması halinde nafaka artırımı yapılabilir. 
• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2014/10030 E., 2014/16996 K. kararına göre yoksulluk nafakası miktarı belirlenirken, nafaka alan eşin yoksulluk düzeyi, ödeyen eşin mali gücü ve yaşam standartları esas alınır. 
• Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2013/14404 E., 2013/12866 Kararına göre birikmiş nafaka için emekli maaşından 1/4 oranında kesinti yapılabilir. Nafaka miktarı, emekli maaşının tamamı üzerinden hesaplanmaz, ekonomik durum ve ihtiyaçlar dengelenir.

Kaynaklar 

• 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, Madde 157, 169, 175, 176, 182, 364. 
• 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu. 
• Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararları (2023/4567 E., 2025/123 K.; 2024/7890 E., 2025/345 K.; 2024/1234 E., 2025/567 K.; 2024/123 E., 2025/678 K.; 2023/456 E., 2025/890 K.; 2024/789 E., 2025/234 K.; 2023/9876 E., 2025/456 K.; 2024/3210 E., 2025/789 K.). 
• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Kararları (2014/7661 E., 2014/14963 K; 2014/10030 E., 2014/16996 K.; 2013/14404 E., 2013/12866)
• Resmi Gazete, 31.12.2024, Sayı: 32789.