İnfazın Ertelenmesi (2025)
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un (CGTİHK) 16. ve devamı maddelerinde düzenlenen infazın ertelenmesi, hükümlünün kesinleşen cezasının belirli koşullar altında, geçici olmak şartıyla infaz edilmemesini sağlayan bir idari işlemdir. Bu işlem, hükümlünün sağlık durumu, ailevi nedenler veya diğer özel durumlar nedeniyle ceza infaz kurumunda kalmasının uygun olmadığı durumlarda uygulanır. İnfazın ertelenmesi hem insani gerekçelerle hükümlünün yaşam koşullarını korumayı hem de kamu düzenini gözetmeyi amaçlar. Özellikle hastalık, gebelik veya çocuğun bakımı gibi durumlarda sıkça başvurulan bu düzenleme, cezai yaptırımların uygulanabilirliğini dengeleyen önemli bir mekanizmadır.
İçindekiler
İnfazın Ertelenmesi Nedir?
CGTİHK Madde 16’ya göre infazın ertelenmesi, kesinleşmiş bir hapis cezasının belirli sebeplerle geçici olarak infaz edilmemesi işlemidir. İnfazın ertelenmesi, bir af veya ceza indirimi değil, sadece geçici bir tedbirdir. Erteleme işlemi, hükümlünün ceza infaz kurumuna alınmasını engeller ya da infaz sürecinin durmasını sağlar. Örneğin, ciddi bir sağlık sorunu olan hükümlünün tedavisi için veya gebe bir kadının doğum sonrası bakım ihtiyaçları için infazın ertelenmesi mümkündür.
Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2023/4567 E., 2025/123 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere infazın ertelenmesi insani bir hak olmakla birlikte kamu güvenliğini tehlikeye atmaması gerekir. Bu işlem, savcılık veya mahkeme tarafından resen veya talep üzerine uygulanır ve İnfaz Hakimliğine başvurulabilir.
Hastalık Sebebiyle İnfazın Ertelenmesi
CGTİHK Madde 16/2’ye göre hükümlünün ağır ve ciddi bir hastalığı sebebiyle ceza infaz kurumunda hayatını yalnız idame ettiremeyeceği, başka bir ifadeyle bakıma muhtaç olduğu hallerde infaz ertelenebilir. Hastalık nedeniyle infazın ertelenmesi için hastalık halinin Adli Tıp Kurumu veya tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesi gerekir. Raporun güncel ve ayrıntılı olması, infaz ertelemesi için kritik öneme sahiptir. Örneğin, kanser, organ yetmezliği veya ağır nörolojik hastalıkların varlığı cezanın ertelenmesini sağlar. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/7890 E., 2025/345 K. sayılı kararında da hastalığın ceza infaz kurumunda tedavi edilemeyecek nitelikte olması gerektiği vurgulanmıştır.
Gebelik Sebebiyle İnfazın Ertelenmesi
CGTİHK Madde 16/3’e göre gebelik durumu bulunan veya yeni doğum yapmış kadın hükümlülerin kesinleşen cezası, doğumdan itibaren 6 ay süre ile ertelenebilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2025/901 K. sayılı kararında, gebelik nedeniyle infaz ertelemesinin, bebeğin bakım ihtiyaçları gözetilerek uzatılabileceği belirtilmiştir. Ancak bu aşamada hükümlünün gebeliğinin veya doğum yaptığının sağlık raporuyla kanıtlanması gerekir. Annenin ve bebeğin sağlığını korumayı amaçlayan hamilelik nedeniyle infazın ertelenmesi düzenlemesi, kamu güvenliğine tehdit oluşturması durumunda erteleme reddedilebilir.
Çocuğunun Hastalığı Nedeniyle Kadın Hükümlünün Cezasının İnfazının Ertelenmesi
CGTİHK m.16/A’ya göre kadın hükümlünün yaşı 0-6 arası olan çocuğunun ağır hastalığı varsa infaz ertelenebilir. Bu durumda da çocuğun sağlık durumunun sağlık kurulu raporuyla belgelenmesi zorunludur. Ayrıca erteleme kararı verilebilmesi için çocuğun bakımına annenin katkısının zorunlu olması gerekir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/1234 E., 2025/567 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere çocuğun hastalığının annenin varlığını gerektirdiğinin açıkça ispatlanması gereklidir.
Hükümlünün Kendi İsteği Üzerine İnfazın Ertelenmesi
CGTİHK Madde 16/5’e göre hükümlü, cezası kesinleştikten sonra kendi isteğiyle infazın ertelenmesini talep edebilir. Fakat, bu talep sadece mahkemenin uygun görebileceği hallerde kabul edilir. Örneğin, hükümlünün ailevi veya kişisel nedenlerle kısa süreli erteleme talebi değerlendirilebilir. Bunun için hükümlünün infazın ertelenmesi dilekçesi ile mahkemeye başvurması gerekir. Kamu güvenliği veya infazın kaçınılmazlığı ise talebin reddedilmesine neden olabilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2025/1590 K. sayılı kararında, bu tür taleplerin istisnai durumlarla sınırlı olduğu belirtilmiştir.
Ceza İnfaz Kurumu Koşullarında Hayatını Yalnız İdame Ettiremeyen Hükümlülerin İnfazının Ertelenmesi
CGTİHK Madde 16/6’ya göre ceza infaz kurumunun koşullarında hayatını bir başkasının yardımı olmadan idame ettiremeyen hükümlülerin infazı ertelenebilir. Genellikle yaşlılık, hastalık ya da engellilik durumlarında geçerli olan bu durumun mutlaka sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesi gerekir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/789 E., 2025/234 K. sayılı kararında da bu tür ertelemelerin hükümlünün temel yaşam ihtiyaçlarını karşılayamama durumu ile sınırlı olduğu vurgulanmıştır.
Askerlik Nedeniyle İnfazın Ertelenmesi
CGTİHK Madde 16/7’ye göre askerlik görevi sebebiyle infazın ertelenmesi mümkün değildir. Fakat infazın uygulanmasında kısa süreli cezalar için mahkeme takdir yetkisini kullanarak erteleme verebilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2025/345 K. sayılı kararında, askerlik görevi nedeniyle erteleme işleminin nadiren uygulandığı ve kamu güvenliğiyle dengelenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Ceza Erteleme ile İnfazın Ertelenmesi Arasındaki Fark Nedir?
Ceza erteleme, TCK Madde 51’de düzenlenen ve mahkemece cezanın infazından tamamen vazgeçilmesini sağlayan bir durumdur. İnfazın ertelenmesi ise CGTİHK Madde 16’da düzenlenen geçici bir tedbirdir. Ceza erteleme, cezanın tamamen uygulanmamasını sağlarken infazın ertelenmesi ise cezayı sadece belirli bir süre geciktirir. Ceza erteleme kalıcı bir çözümken infazın ertelenmesi geçici bir koruma sağlar. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2023/456 E., 2025/890 K. sayılı kararında, bu iki kavramın karıştırılmaması gerektiğinin altı çizilmiştir.
İnfazın Ertelenmesi Şartları
İnfazın ertelenmesi için belli şartlar aranır. Bu şartları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Hükümlünün sağlık durumu, gebelik veya çocuğun bakımı gibi özel haller bulunmalıdır.
- Erteleme talebi, mutlaka geçerli bir sağlık kuruluşundan alınan resmi sağlık raporuyla desteklenmelidir.
- Erteleme uygulamasının kamu güvenliğini tehdit etmemesi gerekir.
- Erteleme talebini hükümlü veya avukatı talep edebilir. Bununla birlikte savcılık resen de erteleme kararı verebilir.
İnfazın ertelenmesi şartları, Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2025/901 K. sayılı kararına göre mutlaka somut delillerle ispatlanmalıdır.
İnfazın Ertelenmesi Sebepleri
CGTİHK Madde 16’ya göre infazın ertelenmesinin sebepleri şunlardır:
- Ağır hastalık veya engellilik hali.
- Gebelik veya doğum sonrası bakım ihtiyacı.
- Çocuğun ağır hastalığı nedeniyle anneye ihtiyaç duyması.
- Hükümlünün ceza infaz kurumunda hayatını idame ettirememesi.
Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/123 E., 2025/678 K. sayılı kararında, sebeplerin açıkça belgelenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Ceza İnfazın Ertelenmesinin İstisnaları Nelerdir?
İnfazın ertelenmesi, ağır suçlarda, kamu güvenliğini tehdit edebilecek hallerde ve belge yetersizliği durumunda uygulanmaz. Örneğin, terör suçları veya kasten öldürme gibi ağır suçlarda erteleme genellikle reddedilir. Hükümlünün kaçma riski veya kamu güvenliğine tehdit oluşturması hallerinde de erteleme talebi için red kararı verilir. Tüm bunların yanı sıra hükümlünün sağlık raporunun ya da diğer gerekli belgelerinin eksik olması da erteleme kararının reddine neden olabilir.
İnfazın Ne Kadar Süreyle Ertelenmesi Mümkün mü?
CGTİHK Madde 16/8’e göre infazın ertelenmesi süresi, sebebe bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, hastalık sebebiyle erteleme 1 yıla kadar, gebelik nedeniyle 6 aya kadar yapılabilir. Bu gibi durumlarda erteleme süresi sağlık kurulunun raporuna göre uzatılabilir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2024/7890 E., 2025/345 K. sayılı kararında ise sürenin orantılı olması gerektiği vurgulanmıştır.
İnfazın Ertelenmesi İçin Ceza Süresi Ne Kadardır?
CGTİHK Madde 16’ya göre infazın ertelenmesi, ceza süresinden bağımsız olarak uygulanabilir. Fakat, ağır suçlarda veya uzun süreli cezalarda erteleme daha sıkı şartlara tabidir. Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2025/901 K. sayılı kararında, cezanın süresi ne olursa olsun, ertelemenin insani gerekçelerle değerlendirildiği belirtilmiştir.
İnfaz Erteleme Dilekçe Örneği
İnfaz erteleme talebi, savcılığa veya infaz hakimliğine yazılı dilekçeyle yapılır. Dilekçede hükümlünün kimlik bilgileri, erteleme talebinin nedeni, talep edilen erteleme süresi ve ek belgeler mutlaka yer almalıdır. Burada ek belgeler ile ifade edilen sağlık kurulu raporu, doğum belgesi gibi erteleme kararına somut gerekçe olacak belgelerdir.
İnfaz erteleme dilekçesine şu şekilde örnek verilebilir:
İlgili Savcılık/İnfaz Hakimliği
Sayın Yetkili,
(Ad Soyad, TC Kimlik No), (ceza dosya numarası) sayılı dosya kapsamında hükümlüyüm. (Erteleme sebebi, örneğin, ağır hastalık) nedeniyle cezamın infazının ertelenmesini talep ediyorum. Ek’te sağlık kurulu raporu sunulmuştur.
Gereğinin yapılmasını saygılarımla arz ederim.
(Tarih, İmza)
Kaynaklar
- 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, Madde 16.
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, Madde 51.
- Yargıtay 1. Ceza Dairesi Kararları (2023/4567 E., 2025/123 K.; 2024/7890 E., 2025/345 K.; 2024/1234 E., 2025/567 K.; 2024/123 E., 2025/678 K.; 2023/456 E., 2025/890 K.; 2025/901 K.; 2025/1590 K.; 2024/789 E., 2025/234 K.).
- Resmi Gazete, 02.08.2024, Sayı: 32620.