Genel

Hakaret Suçu ve Cezası TCK Madde 125

Hakaret suçu şerefe karşı işlenen suçlar arasında yer alan Türk Ceza Kanunu (TCK) m. 125’te düzenlenmiştir. Bu düzenleme ile kişilerin şerefinin ve toplum içindeki saygınlığının hukuken korunması amaçlanmaktadır.

Hakaret Suçu Şikayet, Zamanaşımı ve Uzlaştırma

Hakaret suçu şikayete tabi bir suç olarak düzenlenmiştir. Mağdur hakaret edeni ve hakareti öğrendikten itibaren 6 ay içinde savcılığa suç duyurusunda bulunmalıdır. Hakaret suçu nedeniyle dava açılabilmesi için dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Bu süre geçtikten sonra hakaret suçu nedeniyle şikayette bulunma hakkı sona erer.

Eklemek gerekir ki görevinden dolayı kamu görevlisine hakaret edilmesi durumunda herhangi bir şikayet aranmaz. Savcılık re’sen soruşturma başlatır.

Şikayete tabi suçlar arasında yer almasından ötürü hakaret suçunda uzlaştırma süreci uygulanabilir. Görevinden dolayı kamu görevlisine hakaret edilmesi suçu yine bunun istisnasını oluşturur.

Hakaret Suçu Nasıl İşlenir?

Hakaret suçunun oluşması için aşağıdaki 2 durumdan biri gerçekleşmelidir:

  • Bir kişiye şerefini, onurunu veya saygınlığını zedeleyen somut bir olgu veya fiil isnat edilmesi
  • Bir kişinin saygınlığına küfür yoluyla saldırılması

Nelerin hakaret suçunu oluşturacağının kanunda tek tek sayılması imkansızdır. Hakim her somut olayda yukarıda sayılan durumların gerçekleşip gerçekleşmediğini değerlendirir.

Hakaret Suçunun Mağdurun Yüzüne Karşı veya Yokluğunda İşlenmesi

Hakaret suçu incelenirken hakaretin mağdura ulaşması açısından ikili bir ayrım yapmak gerekir:

  • Hakaret mağdurun yüzüne yapılmışsa mağdur bunu o an öğrenmiş olur. Telefon, e-posta, mektup gibi yöntemlerle yapılan hakaret de mağdurun yüzüne yapılmış sayılır. Mağdur öğrendiği anda hakaret suçu gerçekleşmiş olur.
  • Hakaret mağdurun gıyabında yapılırsa, hakarette bulunan kişi haricinde bu sözleri duyan veya davranışları gören en az 3 kişi bulunması şartı aranır. Aksi takdirde hakaret suçunun unsurları oluşmamış sayılır.

İleti Yoluyla Hakaret Suçu

İleti yoluyla hakaret suçu TCK m.125/2’de “Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde…” şeklinde tanımlanmıştır. Bu tanıma göre mektup, telefon, e-posta, WhatsApp, SMS gibi iletişim araçlarının yanı sıra Twitter, Facebook, Instagram gibi sosyal medya araçlarıyla yapılan mesajlaşmalar da ileti sayılır.

Hakaret içerikli ileti mağdurun kendisine gönderildiyse yüze karşı işlenmiş bir hakaret suçu söz konusu olur. Öte yandan hakaret içerikli ileti mağdur dışındaki 3. kişilere gönderildiyse mağdurun gıyabında gerçekleşen bir hakaret suçu söz konusudur. Bu durumda yukarıda bahsettiğimiz hakareti gören veya duyan en az 3 kişi bulunması kuralı geçerli olur.

İleti Yoluyla Hakaret Suçu

Hakaret Suçu Nasıl İspatlanır?

Hakaret suçunun ispatı açısından kanunda özel bir düzenleme yoktur. Bununla birlikte mağdurun gıyabında işlenen hakaret suçunda hakareti gören veya duyan 3 kişi ile hakaret suçu ispatlanabilir. Mağdurun yüzüne karşı işlenen hakaret suçunun ispatında ise yine tanık gösterilebileceği gibi yasal yollarla alınmış ses ve görüntü kayıtları da delil olabilir.

Hakaret Suçunda Mağdurun Belirlenmesi

Hakaret suçu bazı durumlarda mağdurun ismi açıkça söylenmeden işlenebilir. Böyle bir durumda somut olayda mağdurun belirlenebilir olup olmadığı mahkemece değerlendirilir. Hakaret teşkil eden fiilin veya sözün mağdura yönelik olduğu konusunda duraksanmıyorsa hakaret suçu gerçekleşmiş olur.

Karşılıklı Hakaret Suçu ve Cezası

İki kişinin birbirine karşılıklı olarak hakaret etmesi durumunda ceza bir taraf veya her iki taraf için 1/3’ine kadar indirilebilir. Ayrıca hakim bu yönde takdir ederse iki tarafa da ceza verilmeyebilir.

Hakaret Suçunun Cezası Nedir?

Hakaret suçunun faili, suçun niteliğine göre aşağıdaki farklı yaptırımlara maruz kalır:

  • Basit hakaret suçu için 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası
  • Nitelikli hakaret suçu için 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezası
  • Cumhurbaşkanına hakaret suçu için1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası

Eklemek gerekir ki hakaret suçunda aşağıdaki durumlar söz konusuysa cezada artış uygulanır:

  • Alenen hakaret suçu söz konusuysa verilen ceza 1/6 oranında artırılır. (Televizyonda hakaret etme gibi durumlar alenen hakaret suçu kapsamına girer.)
  • Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine hakaret suçu işlendiyse hakimin takdirine göre ceza ¼’ten ¾ oranına kadar artırılır.

Hakaret Suçunun Para Cezası Ne Kadardır?

Somut olaya göre değişmekle birlikte hakaret suçu için hükmedilen adli para cezası 1.000-TL ile 5.000-TL arasında olmaktadır.

Küfür ve Hakaretin Cezası Nedir?

Hakaret suçu bir kimseye saygınlığını rencide edecek şekilde bir olgunun atfedilmesi veya bir kimseye küfür edilmesi şeklinde işlenebilir. Dolayısıyla küfür etmek de hakaret suçu kapsamına girer. Hakaret suçu için TCK 3 ay ila 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası yaptırımı öngörmektedir. Aşağıdaki durumlarda nitelikli hakaret suçu söz konusu olup verilecek cezanın alt sınırı en az 1 yıldır: • Hakaret suçunun görevinden dolayı kamu görevlisine karşı işlenmesi, • Bir kimsenin dini, sosyal, siyasi, felsefi inancına yönelik hakarette bulunulması, • Bir kişinin dini olarak kutsal kabul ettiği değerlere hakaret edilmesi.

Hangi Kelimeler Hakarete Girer?

Yargıtay’ın yerleşik içtihadına göre nezaket dışı ve kaba kelimeler hakaret suçunu oluşturmaz. Hakaret suçunun oluşması için kullanılan kelimelerin kişinin toplum içindeki saygınlığını zedeliyor olması aranır. Buna göre örneğin şerefsiz, aptal, geri zekalı, aklı kıt gibi kelimeler hakaret suçunu oluştururken yalancı, saygısız, sen kimsin lan gibi sözler Yargıtay tarafından hakaret suçu kapsamında değerlendirilmemektedir. Aynı şekilde ağır eleştiri sözleri ile “Allah’ından bul” gibi beddualar hakaret suçunu oluşturmaz.

Hakaret Cezası Paraya Çevrilir mi?

TCK düzenlemesi uyarınca hakaret suçu için hapis cezasının yanı sıra adli para cezası verilmesi de mümkündür. Hakim her iki cezaya aynı anda hükmedebileceği gibi yalnızca adli para cezası verilmesi yönünde de karar verebilir. Bununla birlikte eğer hakim hapis cezası yönünde hüküm kurmuşsa bu artık adli para cezasına çevrilemez. Sinan Eroğlu Hukuk ve Danışmanlık olarak ceza hukuku alanına giren her türlü konuda danışmanlık hizmeti vermek ve yetkili makamlar önünde sizleri temsil etmek için profesyonel ekibimizle yanınızdayız.

Diğer davalar ve dava suçları için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu