Ticari İşletme Nedir? Unsurları Nelerdir?

1 Ekim 2023

0 897 4 dakika okuma süresi

İnsanlar ile oluşan bir pazarın güncel olan gereksinimlerini, yani insanların isteklerini karşılama ve kar amacı sağlamak isteyen kuruluşa ticari işletme denir. Peki, ticari işletme nedir? Unsurları nelerdir? Ticari işletme kuruluşlarının gerçekleştirdiği işler ticari kanun kapsamında ticari iş sayılmıştır.

Bağımsız bir şekilde ilerleyen ticari işletme, esnaf işletmesi için sınırı aşan seviyede gelir elde etmeyi hedef belirleyen faaliyetlerin sürekli yürütüldüğü bir işletmedir. Ticari işletmenin sürekliliği unsurlarının taşımasını da gerektirir. Ticari işletme nedir? Unsurları nelerdir? Detaylar;

İçindekiler

Ticari İşletmenin Unsurları Nelerdir?

Ticari işletme konusundan bahsedebilmek için unsurlarını da bilmek gerekir.

Ticari işletme nedir işletmenin unsurları:

Gelir elde etme amacının olması: Bu unsurdaki önem ticari işletme yapan bir kişinin gelir elde etmesi gerektiğidir. Gelirin sağlanamaması hatta zarar edilmiş olması ticari işletmenin açılmasına engel değildir. Çünkü bir işte her zaman kar elde edilmez, ilerleyen dönemlerde de kar elde edilir.
Devamlılık, süreklilik: Ticari işletmenin var olması için o işletmenin devamlı, sürekli olması gerekir. İşletmeci yürüttüğü bu faaliyetini devam ettirerek mesleği haline getirmiş olması gerekir. İşletmede faaliyete geçilen konunun kesintili olması süreklilik ögesini pek fazla etkilemez. Ticari işletme nedir? Konusundan dolayı mevsimlik işlerlide sürdürebilir, örnek olarak; yaz mevsiminde yerel dondurma üreticileri, okulların açılmasında kantin işletme, tarım işletmeleri.
Bağımsızlık(bir şeye tutulu bağlı kalmamak): Sadece bir malzeme veya konuya bağlı kalınmadan önü açık bir şekilde herhangi bir konu ile ilgili ticari işletme kurulur.
Esnaf faaliyetlerinden daha fazlasını yapma: Elinden gelenin daha fazlasını yapmak ticari işletme açan kişi için daha iyi gelir elde etmesini sağlar.

Danışmanlık hizmeti almak için hemen avukata sor sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Ticari İşletmelerde Merkez Kavramı

Ticari işletmelerde merkez kavramı işletmenin yürütülebilmesi için muhakkak faaliyette bulunduğu adresin olması ve ticaret sicilinde ilan olarak bulunması gerekir. Ticari işletmenin aslen yürütüldüğü adres, işletmenin merkezi olarak sayılır. Ticari İşletme Nedir kanununda merkez konusu hakkında bir açıklama belirtilmemiştir.

Genel kabul görülen ise işlemenin idari, ticari ve hukuki işlerinin bir araya toplandığı yerin ticari işletmenin merkezi olmasıdır. Teknik işlerin yürütüldüğü ticari işletmelerin merkezi farklı olabilir.

Ticari işletmelerde merkez farklılık gösterebilir. Ticaret işlerinde şirketler merkezlerini sözleşmelerinde yer verirken gerçek kişiler ise merkezlerini ikametgâhlarından farklı bir adres olarak belirleyebilirler.

Ticari İşletmelerde Şube Kavramı

Ticareti işletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için bir merkez adresinin olması gerekir. Fakat iş olanaklarının geniş kitlelere ulaşması ile genişleyen ticari işletmeler değişik adreslerdeki hizmet faaliyetlerini müşterilerine sunmak isterler. Yapılan işleri büyütmek isteyen ticari işletmeciler, ekstra kurdukları şube ve bayiler aracılığı ile faaliyetlerini farklı adres, şehir veya lokasyonda da sunarlar.

Ticari işletmelerde gösterilen hizmetin tamamını veya bir kısmını kurdukları bazı şubelerde sunar. Şu konuyu da belirtmek gerekir ki şubeler işlerini devamlı iyi bir şekilde yapsalar da, ticari işletmenin şubesi merkezden ayrı olmadığı için apayrı bir işletme olarak değerlendirilmez.

Türk Ticaret Kanunu’nda ticaret ve şubelerle ilgili olarak birden fazla madde olmasına rağmen şube kavramında herhangi bir kanun açıklanmamıştır. Şube kavramının ne olduğu ve şube kavramının unsurlarını Türk ticaret kanunu veya özel düzenlemeler ile anlaşılır. 5174 sayılı ticaret odalar ve borsalar birliği ile odalar ve borsalar kanunu, 9. Maddenin 2. Fıkrasında şubenin tanımı açık bir şekilde yapılmıştır.

Ticari işletme nedir muhasebe ticari işletmeye göre 5174 sayılı Kanun’da temel şart olarak bir merkeze bağlı olmak gerektiği açıklanır. Ticari işletmelerde şube kavramının unsurları vardır. Bu unsurlar: merkeze bağımlı olmak, yer ve yönetim ayrılığı ve dış ilişkilerde bağımsızlıktır.

Ticari İşletmenin Devri

Türk Borçlar Kanunu’nun 202. maddesinde ticari işletmelerin devri düzenlenmiştir. Ticari işletme hukuku nedir 203. Kanunu’nun maddesinde ise bir işletmenin başka bir işletme ile aktif ve pasif karşılıklı olarak devralınması sureti ile birleştirilme konusu düzenlenmiştir.

Bu 2 maddede düzenlenen işletmelerin birleşiminde işletmeler seviyesinde kalan varlıkların birleşmesi düzenlenmiştir. Sonuç olarak ticari işletmedeki devrin birleşmesi, işletmeyi yürüten şirket veya ortakların şahıs unsurlarının etkilenmeden ayrı kalınıyor olması devam eder.

Ticari işletmenin devrine karar kılındığında devir sözleşmesi yapılır ve aşağıda belirtilen hususlar sözleşmede yer alır;

Tarafların adı, soyadı, unvanı ve tebligat adresi
Ticari işletmenin sözleşme dışında kalan unsurları
Ticari işletmenin tamamını ve devamlılığını sağlayarak devredildiğine ilişkin şartsız, koşulsuz beyan
Ticari işletmenin ödeme şartları ve satış fiyatları

Bu hususların yer alındığı devralma sözleşmesi kabul edilir.

Ticari İşletme Rehni

Ticari İşletme Nedir Rehni Kanunu’nun 1. maddesine göre ticaret ya da esnaf ve ticaret siciline kayıtlı iletme üzerine kurulur. İşletmelerde Rehin kanunlara göre yapılır.

Bir işletmede işler yolunda gitmediği zaman işletmenin rehnedilme özelliği söz konusudur. Rehnedilme özelliği hacizden farklı olarak ticari işletme sahibinin sadece önceden belirttiği herhangi mal varlığına el konulmasıdır.

Ticari İşletmenin Özellikleri

Ticari işletmenin özellikleri vardır. Bunlar:

Devredilebilir olması: Ticari işletmeler başka birine devredilebilir, ortak bir işletme ise haklar miras kalınabilir ve satılabilir.
Rehnedilebilir olması: Ticari işletmelerde rehin(ipotek) işlemi kanuna göre yapılır. Rehin (ipotek) işlemi kanununda kişinin varlığı, borcunun karşılığında bir teminat olarak gösterilir. Bu durum haciz gibi gözükse de farkı vardır. Hacizden farkı borçlanan kişinin her şeyini kaybetmesi değil de sadece kaybedeceği şeyin önceden belirtilmiş olmasıdır.
Şube açılabilmesi: Ne kadar istenirse o kadar şube veya bayi açılabilir. Hiçbir sınırı yoktur.
Tasfiye edilebilmesi: İşletmenin varlığına son vererek kapatılabilir. İşletmenin varlığına son vermek için Tasfiye Memuru atanır. Fakat devlet memuru olmak zorun da değildir. Sadece tasfiye görevlisi olarak tanınması gerekir.

Ticari İşletme Tanımı Nedir?

İnsanların oluşturduğu bir toplumun, eksiklerini ve gereksinimlerini karşılamak ve bu faaliyetten kar elde etmek için kurulan kuruluştur. Bu durumda gerçekleştirilen iler Ticaret Kanunu çerçevesinde ticari iş sayılır.

Sonuç

Ticari İşletme Nedir işletmelerde her şey yolunda giderken bazı aksiliklerde yaşanır. Aksiliklerin yaşandığı anlarda İşinin ehli bir ticaret avukatı kompleks ticari marka ve telif konuları hakkında da hukuki tavsiyelere, sorunun ne olduğuna, nasıl çözüleceğine ve işletmenin her faaliyet alanında hayati destek verir.

Ticari işletme ister küçük ister ortaya ya da büyük fark etmeksizin aleyhlerine açılan davalarsa meseleyi çözmek adına avukata ihtiyaç duyulur. Hukuki meselelerin en iyi şekilde sonuca ulaştırılması https://www.sinaneroglu.av.tr/ için adresini ziyaret edin.

Sık Sorulan Sorular

Ticari İşletmenin Unsurları Arasında Hangisi Yer Almaz?

Gelir elde etmeyi hedeflememek, devamlılık olmamak, bir şeye bağımlı olmak, göstereceği faaliyetlerin sınırlı olmasıdır.

Ticari İşletmede Devamlılık Unsuru Nedir?

Ticari işletmede devamlılık unsuru, yapılan işi meslek haline getirerek sürekli çalışılıyor olunmasıdır. Sadece bir dönem değil her dönemde işletmenin çalışır durumda olmasıdır.