Tedbir Nafakası Ödenmezse Ne Olur?
Tedbir nafakası olarak nitelendirilen nafaka, ayrılık ya da boşanma davası açılması dahilinde maddi olarak ihtiyaçlarını karşılamayan eşe, hakim tarafından miktarı belirlenmek suretiyle dava süresi boyunca ya da devam ederken diğer eş tarafından ödenen bakım parasıdır. Tedbir nafakası hakimin kendiliğinden belirlediği bir nafaka çeşidi olup tarafın iradesinden bağımsızdır. Bu nafaka türü anlaşmalı ya da çekişmeli boşanma davaları için düzenlenmiş olsa bile evlilik devam ederken de talep edilebilir. Tedbir nafakasına aşağıda yazılan durumlar söz konusu olduğu zaman karar verilir.
Bunlar;
- Evlilik devam ederken, eşin diğer eşine evden kovulması durumunda
- Nispi ve mutlak butlan davalarında
- Ayrılık ve boşanma davalarında
- Çocukların lehine
- Evlatlık edinilen çocukların lehine
- Yasalar gereğince
Geçici tedbir olan yoksulluk ve iştirak nafakasından çok farklı olan bu nafaka çeşidinde, belirlenen nafaka miktarının belirlendiği gibi ödenmediği durumlarda nafakayı ödeyecek kişi hakkında disiplin hapis cezası hükmedilemez; çünkü nafakanın ödenmemesi bir cezai sorumluluk doğurmaz.
Bu yönden takip edilmesi gereken en önemli yöntem; cebri icra ile tahsil etme işlemidir. Nafaka alacağı olan eş, nafaka yükümlüsü sayılan eşin yükümlü bulunduğu miktarı ödemek istememesi durumunda, nafaka yükümlüsüne ilamsız icra takibi başlatabilir.
İçindekiler
Tedbir Nafakasının Şartları Nelerdir?
Tedbir nafakasına karar verilmesi için gerçekleşmesi gerekli olan bazı şartlar vardır. Bu şartlar;
- Boşanma, ayrılık veya evlenmenin
- Nafakaya tabi tutulması gereklidir
- Tedbir nafakasına hükmü verilecek eşin maddi durumu iyi olmalıdır
- Tedbir nafakası lehine olan eşin bir talebinin olması gerekmez
- Kusur aranmaz
Örneğin; kusuru bulunan eşin lehine bile nafakaya hükmedilme durumu vardır yani akıl sağlığı yerinde olmayan eşin diğer koşulları sağlaması halinde nafaka yükümlüsü olması durumu mümkündür.
Tedbir Nafakası Ne Zaman Başlar?
Evlilik birliği kurulduğu andan itibaren her zaman nafaka için dava açılır ve hakimin müdahalesi istenebilir. Boşanma davasının açılması esnasında talepte bulunulan nafakayı hakim uygun bulduğu takdirde boşanma davası açılan tarihten itibaren boşanma süreci sonuçlanana kadar nafakaya hükmedilir.
Ayrılık için dava açıldığı zaman istenen ya da boşanma davasıyla birlikte istenen fakat davanın sonunda ayrılmaya karar verilmiş ise tedbir nafakası yine davanın açıldığı tarihten başlar. Ancak bu sefer dava kesin sonuca varana kadar değil, ayrılma süresi dolana kadar devam eder.
Boşanma davası olmadan da talep edilen bir nafaka olursa, aynen bu şekilde talep edilmesi ve sonucunda boşanma davası ile birleştirip nafakanın başlangıcı; tedbir nafakası için açılan tarih olur.
Tedbir Nafakası Faiz Başlangıç Tarihi Ne zaman Başlar?
Karar verildiği takdirde nafakanın davanın açıldığı tarihten itibaren başlatılacak olmasına rağmen, nafakaya işletilecek faizde bu başlangıç tarihi esas alınmaz. Müeccel sayılmayan borç üzerinden faiz işletilemeyeceği için; dava bir sonuca varıp nafakaya hükmedildiği zamandan itibaren faiz işletilir.
Tedbir nafakasının miktarının artırılmasına dair herhangi bir dava açıldıysa ve faiz talep ediliyorsa bu istenilen faiz, davanın karar tarihi itibariyle işletilir.
Nafaka Miktarının Belirlenmesi
Nafaka miktarını belirleme yetkisi sadece hakimdedir. Uygun bir belirleme yaparken dikkate alması gerekli bazı hususlar vardır.
Bunlar;
- Eşin sosyal durumu
- Eşin ekonomik durumu
- Nafaka niteliği
- Paranın günün koşullarına göre alım gücü
Yukarıda belirtilen hususları araştırdıktan sonra uygun bir karar veren hakimin bu yaptığı araştırmanın sonuçlanması uygulama olarak ancak birkaç ay sonra sonuçlanır. Nafaka için verilecek miktarın belirlenmiş olması, dava süresi boyunca elde edilen delil ve yeni bilgilere göre belirlenen miktarın değiştirilemeyeceği anlamına gelmez. Nafakaya ilişkin ilamlar kesin hüküm olmadığından devam eden davanın nafaka miktarı artırılabilir ya da azaltılabilir. Bu artırma ya da azaltma için de bir davanın açılması gerekir ve bu davada karar verildikten sonra yeni belirlenen miktar, davanın açıldığı zamandan itibaren geçerli sayılır.
Boşanmak için dava açılmadan önce eşlerden birinin veya ikisinin de nafaka talebinde bulunmayacağına ilişkin beyanı hukuki sonuç doğurmaz yani beyanın geçerliliği yoktur.
Tedbir Nafakasının Ödenmesi
Nafaka için verilen miktarı ve bununla birlikte nafakanın nasıl ödeneceğini belirleme durumu hakime aittir. Hakim, nafakanın toplu halde ya da aylık olacak şekilde ödenmesine karar verebilir. Tedbir nafakasının yabancı para şeklinde ödenmesine, aksi durum kararlaştırılmadığı sürece karar verilmez.
Yabancı para birimi ile ödenmesi kararına varılmış bir nafaka miktarında ekonomik kriz durumu döviz kurunun değiştiği hali gerekçe gösterilerek uyarlama talep edilmeyeceğinden; talep edilse bile bu durum Yargıtay tarafından reddedilip, yabancı para birimi üzerinden karar verilen miktarın TL olarak ödenmesi talebi reddedilir.
Tedbir Nafakası İcra Takibi Nasıl Başlar?
Belirlenen nafakanın ödenmemesi durumunda başlatılması kararlaştırılan icra takibine, nafaka yükümlüsü olan kişi itiraz etme hakkına sahiptir. Nafakaya hükmedilen eş, kendi adına başlatılan icra takibine bağlı olan ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün süre boyunca itiraz edebilir ve yaptığı itiraz ile söz konusu icranın takibi durur.
Bu takibi itiraz ile durduran nafakanın yükümlüsüne karşılık olarak nafaka alacağı olan, itirazı kaldırma davası ya da itiraz iptal davası açma hakkına sahiptir. Nafakayı alacak olan kişinin itirazın kaldırılması adına dava açması için, itirazın tebliğ edildiği günden başlamak üzere 180 gün süresi vardır ve bu davayı açmak için İcra Hukuk Mahkemesine gitmesi gerekir. Diğer açtığı itirazın iptali davası için ise verilen süre 1 senedir. Her iki dava da birbirinden farklı usule sahip olduğu için boşanma ve nafaka avukatından hukuki olarak destek alınması haklarını korumaları için gereklidir.