Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davası

Kişinin meşguliyeti ne olursa olsun neredeyse her gün bir yerden bir yere ulaşmak için trafiğe çıkmak durumunda kalır. Trafikte ise sıklıkla kazalar meydana gelmektedir.

Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre trafik kazaları; karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve/veya zararla sonuçlanmış olan olaylar olarak tanımlanmaktadır.

Trafik kazalarının sonucunda zarar gören tarafın tazminat isteme hakkı doğar. Bu tazminat türlerinden birisi de ölümlü trafik kazaları sonucu doğan destekten yoksun kalma tazminatıdır.

Ölümlü Trafik Kazasında Ortaya Çıkan Zararlar Nelerdir?

Trafik kazası anında veya sonrasında ölüm meydana geldiğinde, birden fazla zarar kaleminin ortaya çıkacağından bahsetmek mümkündür. Bir kişinin doğal olmayan yollarla ölmesiyle birlikte ölümüne sebebiyet verenden talep edilebilecek maddi tazminata konu pek çok gider olacaktır.

Kişi ölmeden önce hastanede kaldıysa hastane masrafları, cenaze masrafları gibi giderlerin maddi tazminata konu edilmesi mümkündür. Aynı zamanda manevi tazminat talebinde bulunulabileceğinden de bahsedilebilir. Bir kişinin ölümünden dolayı manevi anlamda büyük elem duyan, bu elemi normal hayatını etkileyen bir kimse, ölümden sorumlu olandan manevi tazminat da talep edebilecektir.

Ölümlü trafik kazası tazminat hususunda en çok merak edilen tazminat türü ise şüphesiz destekten yoksun kalma tazminatıdır. Trafik kazası bir haksız fiildir ve bu haksız fiilin neticesinde vefat eden kimsenin yakınlarının bu vefattan dolayı doğan tüm zararlarının giderilmesine destekten yoksun kalma tazminatı denir. Bu tazminat ile amaçlanan, vefat eden kişinin yakınlarının onun vefat etmesiyle maddi anlamda ne kadar destek kaybı yaşadıklarının tespiti ile karşı taraftan tahsil edilmesini sağlamaktır.

Destekten yoksunluk tazminatı hesaplanırken vefat eden kişinin, vefat etmese idi ortalama olarak kaç yaşına kadar yaşayacağı tespit edilir; aynı tespit işlemi hayatta olan yakınları için de yapılır. Vefat eden kişinin son gelir düzeyine göre tüm bu yıllar için destekten yoksun kalma tazminatı hesap edilerek vefat edenin yakınlarına verilir.

Kimler Ölüm Nedeniyle Manevi Tazminat İsteyebilir?

Trafik kazası sonucu bir yakınını kaybeden ve bu kaybından dolayı elem, ıstırap, keder veya acı duyan herkes; işlediği haksız fiille vefat edenin ölümüne sebebiyet veren kişiden manevi tazminat talep etme hakkına sahiptir. Bu hususta manevi tazminat talep edecek kimse ile vefat eden arasında kan bağı bulunması gibi bir şart yoktur.

Vefat eden kişinin sevgilisi, arkadaşı veya ölümünden manevi anlamda zarar gören herhangi bir kimse iseniz manevi tazminat isteminde bulunmanız mümkündür. Manevi tazminat talebi değerlendirilirken, vefat eden ile manevi tazminat talep eden kişi arasında iddia edilen elem ve üzüntünün varlığına yorulabilecek bir ilişkinin var olması aranır.

Trafik kazası sonucu yaralanan ve sonrasında kazanın sebebiyet verdiği sağlık sorunları nedeniyle vefat eden bir kişi de manevi tazminat talebinde bulunmuş olabilir. Böylesi bir durum söz konusu olduğunda vefat eden kişinin mirasçıları, genel kanının aksine davayı sürdürebilirler. Fakat vefat eden dava açmamış ise mirasçıları onun yaşarken çektiği üzüntüler için manevi tazminat talebinde bulunamazlar.

Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davası Nerede Açılır?

Yaşanan ölümlü trafik kazasının ardından maddi, manevi veya destekten yoksun kalma tazminatı talebinizi dava yoluyla istemek mecburiyetindesiniz.

Ölümlü trafik kazası tazminat davası görevli mahkemeleri asliye hukuk mahkemeleridir. Bu görev kuralının tek istisnası, davanın sigorta şirketinin aleyhine açılacak olmasıdır. Sigorta şirketi aleyhine tazminat davası açacaksanız görevli mahkemeler asliye ticaret mahkemeleridir.

Ölümlü trafik kazası tazminat davasında yetkili mahkemeler ise değişkenlik gösterebilmektedir. Davalılardan herhangi birinin yerleşim yeri mahkemelerinde, zarar görenlerin yerleşim yeri mahkemelerinde, trafik kazasının meydana geldiği yerdeki mahkemelerde veya sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemelerinde bu dava açılabilir.

Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davasında Neler İstenebilir?

Türk Borçlar Kanunu, ölümlü trafik kazası tazminat davası ile istenebilecek tazminat türlerini hükme bağlamıştır. Her biri aynı anda talep edilebilecek olan bu tazminatlar şu şekilde sıralanabilir:

• Destekten yoksun kalma tazminatı
• Manevi Tazminat
• Kişinin ölümü kaza anında gerçekleşmemişse her türlü tedavi masrafları ve bakım giderleri
• Cenaze masraf ve giderleri

Kazada Ölen Kişinin Kusurlu Olması Tazminatı Etkiler Mi?

Tazminata konu edilebilecek ölümlü trafik kazalarında mutlaka birden fazla taraf bulunmalıdır. Vefat edenin ve kazaya karışan diğer tarafların kusur oranları yargılama sürecinde tespit edilir. Ölümlü trafik kazasında vefat eden kişinin de kazanın gerçekleşmesinde kusurlu olması, vefat edenin yakınları tarafından istenebilecek tazminat hakkının varlığını etkilemez.

Kusur oranları, hesaplanan tazminat miktarlarında indirim yapılmasına sebebiyet verir. Örnek vermek gerekirse vefat edenin %50 oranda kusurlu olduğu bir ölümlü trafik kazasına ilişkin yargılamada öncelikle kusur oranları katılmadan tazminat miktarları hesaplanacak, daha sonra ise bu tazminat miktarı karşı tarafın kusur oranı olan %50 oranına indirilecek ve tazminata yine hak kazanılacaktır. Vefat edenin tam kusurlu olması halinde ise manevi tazminat ve ölüme bağlı diğer maddi tazminat talep edilemez.

Vefat eden tam kusurlu ise, Yargıtay’ın uygulamasına göre yalnızca sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunulabilir. Bunun nedeni ise destekten yoksun kalma tazminatının kazaya karışmayan vefat edenin yakını üçüncü kişilerce açılması ve vefat edenin kusurlu olup olmadığının yakınlarının destekten yoksun kaldıkları gerçeğini değiştirmiyor olmasıdır.

Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davası Yargıtay Kararları

• ‘’araç sürücüsünün tam kusurlu olması hâlinde, desteğinden yoksun kalan davacıyı etkilemeyeceğine, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’na göre, aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı davalı …, işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına aldığına ve olayda işleten veya sürücü tam kusurlu olsalar bile, destekten yoksun kalan davacının da zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğundan, davalı … şirketinin sorumlu olacağına karar vermek gerekir…’’ (Yargıtay HGK’nun 2017 / 1089 E. ve 2019 / 294 K. sayılı ilamı)
• ‘’6098 sayılı TBK’nun 56. maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır…” (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2014 / 10837 E. ve 2016 / 9224 K. sayılı ilamı)
• ‘’…desteğin eski eşi … ile kaza tarihinden önce 28.06.2016 tarihinde boşandıkları, boşanma kararından sonra da birlikte yaşamaya devam ettikleri, müşterek çocuklarının olduğu ve tanık beyanları ile de destek ilişkisinin devam ettiği kanıtlandığına göre, destekten yoksun kalma tazminatından dava dışı eski eş …’a pay ayrılması gerekirken pay verilmeden desteğin babası davacının zararının hesap edilmesi doğru görülmemiştir…” (Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 2021/3043 E. ve 2021/4181 K. sayılı ilamı)